Reisverhalen

Flessenpost Black Moon: shooting stars in de Golf van Aden

“Of we ons realiseren dat we een hoogrisicogebied betreden?” 

14:31

Eind juli 2020 zijn dertigers Greetje Tops en Niels Eikelboom uit Nederland vertrokken met Black Moon, hun Taling 33, voor een wereldreis. Iedere drie weken ontvangt de redactie van Zeilen hun flessenpost, met daarin alle avonturen en uitdagingen. Inmiddels zeilen ze door de Golf van Aden.

“Black Moon, do you copy?” kraakt een Indisch accent over de radio. Het schip voor ons blijkt een oorlogsbodem te zijn. We naderen de Golf van Aden die de Hoorn van Afrika van het Midden-Oosten scheidt. Precies daar tussenin ligt de corridor waar we vijf dagen lang doorheen zeilen. We antwoorden wie we zijn en dat we vanuit de Malediven naar Djibouti varen. Onbesproken escorteert het fregat ons een paar mijl, tot de avond valt en ze ons alleen de duisternis in laat varen. Of we ons realiseren dat we een hoogrisicogebied betreden, vraagt hij tot slot nog. Dat doen we, denken we, bevestigen we. Maar het gekke is, nu we eenmaal de corridor invaren, voelen we ons juist veiliger dan de dagen daarvoor. We hebben namelijk van alles meegemaakt. Van bedelende vissers tot een visvloot die ons in de val probeerde te lokken. En ook nabije Somalische piraten in onzichtbare skiffs. Onze vloot van vier is een paar keer door het oog van de naald gekropen, tot een aanvaring met bijna ontmasting aan toe. 

Piraten of vriendelijke vissers?

“Slow down!” Een visboot komt midden in de Arabische zee op ons af. Acht donkere mannen wuiven, gebaren en roepen door elkaar. Nerveus zwaai ik terug. Na vertrek uit de Malediven hebben we dagenlang moeten motoren en eindelijk lekker de wind in de zeilen. Bovendien willen we ze niet langszij, stel je voor dat ze ineens aan boord springen. We negeren dus hun verzoek, maar zo makkelijk komen we er niet mee weg. Hun boot is veel sneller dan Black Moon. Op de vraag wat ze van ons willen roepen ze in koor: “Tabac, smoke.” Gelukkig zijn we erop voorbereid. We stoppen een pakje sigaretten in een plastic zak, blazen het op en werpen het overboord. Juichend draait de boot om. Met een schepnet wordt de drijvende zak uit het water gevist en zetten ze koers naar onze Nederlandse buddyboat, 2 mijl verderop. 

Golf van Aden zeilen
Zak met sigaretten voor vissers

De andere twee buddyboats liggen al zo’n 30 mijl voor ons. Via de satelliettelefoon hebben we meerdere keren per dag contact. Zo weten we dat zij helemaal niet door Indische vissers zijn benaderd, wij maar liefst vier keer. Inmiddels zijn de sigaretten er doorheen. “Cola anders?” Weer gejuich. “Ze vragen ook iets te eten,” roept Niels naar binnen. Ik gris een pak crackers uit onze noodvoorraad. Niels werpt de blikjes en crackers de skiff in. De drie mannen reageren enthousiast en bedanken ons met een paar rollen koekjes uit India. We zitten allemaal wekenlang op zee, dus iedereen is blij met deze onverwachte koek en zopie. 

Goede karma

Dit ‘gebedel’ kunnen we vervelend ervaren en in de ideale wereld zouden we het misschien niet moeten belonen zoals we nu gedaan hebben. Maar we bevinden ons niet in de ideale wereld, verre van. De sigaretten hadden we zelfs speciaal hiervoor gekocht. Als je de vissers niets aanbiedt, blijven ze mogelijk langer rondhangen tot vervelends aan toe, of misschien wel erger. We zien het maar als een extra ticket voor een veilige oversteek of op z´n minst bonuspunten voor goede karma. Doordat de vissers zo vrolijk reageerden zagen we er ook wel de lol van in, totdat…

Badderen ondwerg

In de val gelokt

“Black Moon, change your course to 310 degrees,” klinkt het dagen later over de radio. “Otherwise problem.” Een paar mijl voor ons ligt een visvloot met enorme netten. Niels bevestigt de koerswijziging. “Thank you my brother,” zegt de visser enthousiast. En hoe dichter bij we komen, hoe meer opgewonden hij wordt. Hysterisch tettert hij Hollanda en in rap tempo somt hij allerlei Nederlandse voetbalspelers die ik zelf niet eens bij naam ken. “Hij klinkt niet Indisch,” merkt Niels op, “eerder Afrikaans of Iraans.”

Het schip is inmiddels in zicht. Gek, denk ik nog, dat we zo vlak langs worden geleid. Volgens de ais vaart het schip niet, maar manoeuvreert het met een halve knoop. We komen dichterbij. Ik tel meer dan tien donkere mannen, werkeloos staan ze ons op te wachten. Eén gebaart vanaf de uitkijkpost welke zijde we moeten passeren. En uitgerekend nu gaat onze vishengel af. Niels stapt op het achterdek, ik op het voordek. Terwijl Niels de vis binnen hengelt, bekijk ik met een verrekijker de houten schuit zo’n honderd meter voor ons. Ligt het nou voor anker? Vanaf de boeg zie ik een strakgespannen kabel het water in verdwijnen. Ik volg de denkbeeldige lijn van de kabel en zie een boei, en nog een, en nog een recht voor ons, en verderop nog meer, tientallen boeien, met netten. Ik gil: “Neeee, het is een val!” 

Golf van Aden zeilen
Bijna in de val

Uit schrik gooit Niels de vangst terug over boord. “Hard bakboord!” gok ik in paniek. Niels gooit het roer om, de zeilen slaan bak. Terwijl we met slaande zeilen voorbij stiefelen, staan de mannen aan de reling ons stoïcijns aan te kijken. Ik zwaai, waarom precies weet ik niet. Misschien om een reactie uit te lokken, om te testen of ze terug zouden zwaaien, een gebaar van vriendelijkheid. Ze zwaaien niet terug.

Bijna ontmast

Beduusd vervolgen we onze oude koers, de ondergaande zon tegemoet. Het blijft verdacht stil op de radio. Totdat onze Nederlandse buddyboat, zo’n 5 mijl achter ons, dezelfde visvloot nadert. Ineens horen we paniek over de radio. Willem: “We zijn bijna ontmast!” Hun voorstag is recht op de staalkabel van de onverlichte visboot geknald. Door deze dreun is hun tuig van voor tot achter en van boven tot beneden flink beschadigd. Voorlopig moeten ze verder op de motor. De visvloot strekt nog honderden mijlen voor ons uit. We doen amper een oog dicht.

Somalische piraten 

Na de visvloot is het stil op de Arabische Zee. Akelig stil. We naderen namelijk het hoge risicogebied dat bekend staat om Somalische piraten. Dagelijks sturen we onze positie naar de coalitie, volgens protocol iedere ochtend om 08.00 UTC. We nemen nogmaals ons calamiteitenplan aan boord door. Het noodnummer hier, de SOS-knop daar. We hopen het niet nodig te hebben. Net zomin als de stroboscooplamp, pepperspray, machete, speargun, en nog wat andere verdedigingsmiddelen. Flikkerende lichtjes aan de horizon houden ons nachtenlang scherp. Wanneer de zon op is, is er niets meer van te zien. Ik twijfel wat erger is. Tijdens de ochtendkoffie bericht Adam, onze Duitse buddyboat 30 mijl voor ons, dat hij meerdere skiffs met Somaliërs rond zijn boot had. Om ze af te schrikken simuleerde hij een radiogesprek met een oorlogsfregat. Het werkte. 

Drones en raketten

Nadat het Indisch fregat ons de duisternis in laat varen, komen er twee nieuwe mailtjes binnen. Eerste mail: een bevestiging van de coalitie op ons rapport dat we de corridor in de Golf van Aden betreden. De vriendelijke Belg voegt daar nog aan toe dat we nu in ieder geval het hoogste risico op piraterij achter ons hebben gelaten. Een zucht van verlichting. Vanwege het conflict in het Midden-Oosten varen we echter nog steeds in een hoog risicogebied. Dagelijks worden vrachtschepen beschoten met raketten en drones. Als we naar links kijken zien we geen Somalië, als we naar rechts kijken zien we geen Jemen. Maar ons navigatiescherm bewijst dat we wel degelijk tussen de twee woestijnen in varen. De Golf van Aden is zo’n 250 mijl breed en voorzien van een IRTC-corridor, we varen in de middenberm tussen de vrachtschepen en tankers. Terwijl we ieder zuchtje wind proberen te benutten, worden we aan weerszijden met topsnelheden van 15 knopen gepasseerd. Allemaal Chinese bemanning staat op hun AIS vermeld, héél toevallig.

Golf van Aden zeilen
IRTC-corridor

De andere mail is van Niels’ pa met het verontrustende nieuwsbericht dat de Houthi-rebellen maar liefst 37 drones hebben afgevuurd. Eén vrachtschip is geraakt. Het gebeurde op de dag voor Ramadan. Ondanks dat er sprake was van een staakt-het-vuren zijn er een paar dagen later alsnog twee drones en twee raketten afgevuurd. 

Vallende sterren in de Golf van Aden

Gelukkig merken we er niets van. Het enige dat we door de lucht zien schieten zijn sterren. Het is een nieuwe maan en een heldere hemel, bij iedere vallende ster doe ik een wens. Wensen gaan uit naar dierbaren, naar nog eens een 20-jarig jubileum, naar een goede vervolgreis door de Rode Zee en voor vrede in het Midden-Oosten. Maar ook wens ik Niels een onwijs saaie 40e verjaardag, waarbij er niets of niemand op bezoek komt, dat we voldoende diesel en wind houden, dat er een keer niets stuk gaat aan boord en dat we veilig en heelhuids in Djibouti aankomen. Al deze laatste wensen zijn alvast in vervulling gegaan.

Tekst en beeld: Greetje Tops

Klik hier voor alle andere avonturen van Black Moon. Je kunt de vertrekkers ook op Instagram en Facebook volgen.



Praktijkgids Naar zee
€13,49

In deze compacte gids over voor het eerst oversteken naar Engeland of richting het Kanaal:

  • Zeemanschap
  • Tochtplanning
  • Navigatie
  • Meteorologie
  • Inspiratietochten overzee

Tags: Last modified: 2 juli 2024
Sluiten