Veel zeilers dromen ervan om op de Middellandse Zee te varen. De kortste weg ernaartoe leidt door het binnenland van Frankrijk. Hoe gaaf is het om met je zeiljacht dwars door de meest landelijke stukken van Frankrijk te varen, onderweg naar de Méditerranée?
Varen door Frankrijk is geen straf – als je tenminste de tijd hebt. Je vaart over rivieren en kanalen en passeert een paar honderd sluizen, terwijl je
door de mooiste landschappen omgeven wordt. Je klimt en daalt mee met het reliëf van het Franse binnenland. Aan het eind van de dag leg je aan bij steden en dorpen met de spreekwoordelijke Franse sfeer.
Met je schip door een tunnel varen: een bijzondere ervaring. © Jan Ottenhof
Doorgangsroutes
Er zijn vanaf Nederland zes verschillende zuidwaartse routes door Noord- en Midden-Frankrijk. Vanaf het stadje Châlon-sur- Saône is er maar één optie: de route over achtereenvolgens de Saône en de Rhône. Bij Port-Saint-Louis-du-Rhône, in de buurt van Marseille, vaar je de weidse Middel- landse Zee op.
Van de zes doorgangsroutes zullen de meeste afvallen omdat de diepgang onderweg onvoldoende is voor het gemiddelde zeiljacht. Voor diepstekende zeiljachten is er eigenlijk maar één route: de op de kaart rode hoofdroute. Hoe minder diep je zeilboot steekt, hoe meer er te kiezen valt
(Fred en Ria Stokman en Jan Ottenhof kozen de paarse en groene route; lees de interviews aan het einde van dit artikel). De route naar de Saône en Rhône met de meeste diepgang loopt in België over de Zeeschelde en de Bovenschelde. Eenmaal in Frankrijk brengt een kort stukje van de Liaison Dunkerque-Escaut je op het Canal du Nord. Hierna volgt de Aisne en het Canal latéral à l’Aisne. Een mooi alternatief voor dit gedeelte loopt over het Canal de Saint-Quentin.
De route loopt verder zuidwaarts via Reims en het Canal de l’Aisne à la Marne. Na een vrij kort stukje over het lateraalkanaal van de Marne bevaar je vanaf het stadje Vitry-le- François het Canal entre Champagne et Bourgogne, dat je op de Saône brengt.
Het meest kritische deel qua diepgang is dat Canal entre Champagne et Bourgogne, het hoogst gelegen deel van deze route. Van alle doorgangkanalen in Midden-Frankrijk tref je hier de meest betrouwbare watertoevoer. De maximale diepte van dit kanaal ligt zuiver theoretisch op 1,80 meter, de diepte van de sluisdrempels, maar in de praktijk moet je onder normale omstandigheden op hooguit 1,60 meter rekenen. Bedenk hierbij dat je in zoet water ongeveer 2,5 procent lager drijft dan in zout water. Ofwel, steekt je jacht in zee 1,60 meter diep, dan komt daar op de zoetwaterkanalen ongeveer 4 centimeter bij.
Voor de terugweg is de route over het Rhône-Rijnkanaal en de Rijn aan te raden, omdat je dan profiteert van de stroming op deze rivier (zie ook het interview met Fred en Ria Stokman).
Zeilen 05/2021
Ben je benieuwd naar de rest van het verhaal? Welke maanden kun je het beste benutten voor je reis over de kanalen? Hoe bevalt het om onderweg naar de Méditerranée ongeveer 250 sluizen te passeren? Welke papieren, boeken en kaarten moet je mee? Waar moet je aan denken bij de voorbereiding en planning? Wat was wennen voor de zeilers? En waarom was het Rhône-Rijnkanaal verrassend? Je leest het allemaal in Zeilen 05/2021. Koop het nummer hier online in de webshop of lees (het artikel in) Zeilen hier digitaal. De editie is ook tot en met woensdag 26 mei verkrijgbaar in de winkel. En wil je vanaf nu elke maand dit soort verhalen lezen? Word dan hier abonnee.
Omslagfoto: © Fred en Ria Stokman
Tekst: Frank Korneef
