Iedere ouder weet het: als je kinderen blij en tevreden zijn, dan ben jij dat ook. Ga je dus met het hele gezin op zeilvakantie, dan loont het zeker de moeite de havens met zorg uit te kiezen.
Dit artikel is eerder gepubliceerd in Zeilen editie 08/2018
Tekst: Walewijn de Vaal
Wat is jouw favoriete haven? Bij welke aangekondigde bestemming staan je kinderen te juichen in het gangboord en waar zijn ze niet meer weg te slepen als je zondagochtend wilt vertrekken naar je thuishaven?’ Deze en nog veel meer vragen legden we voor aan meer dan vijftig gezinnen. Naast een interessant overzicht van beste kinderhavens leverde dat vooral stof tot discussie op. Want wat kenmerkt nu eigenlijk een goede kinderhaven? Waar het ene gezin een volledig ingerichte marina met pretparkachtige faciliteiten als het toppunt van geluk beschouwt, zweert een ander bij een verlaten steigertje midden in de natuur. En misschien maakt juist die grote diversiteit het zeilen in Nederland zo leuk en afwisselend. Zeker wanneer je af en toe een verrassende nieuwe bestemming aandoet.
Topnoteringen
De meeste gezinnen die onze vragenlijst helemaal hebben ingevuld, noemen vooral havens in Zeeland, in Friesland en aan het IJsselmeer.
In Zeeland staat Jachthaven Bruinisse op één, aan het Markermeer scoort Marina Volendam goed en op het IJsselmeer Enkhuizen en Marina Makkum. En de Waddeneilanden natuurlijk, die lijken bij iedereen favoriet. “Verstilde dorpjes, weinig autoverkeer, struinen in de Waddenmodder, fietsen op een tandem, het Juttersmuseum, de duinen en het strand. Wat wil een kind nog meer?” schrijft een zeilende ouder.
Maar ook minder bekende havens aan kleiner vaarwater krijgen aandacht. Neem bijvoorbeeld Jachthaven Knar in Harderwijk, de favoriet van de familie Kleen. “Er is een leuk strand, genoeg speeltoestellen voor onze kinderen van 13, 11 en 7, een kinder hoek met tv in het clubhuis en gratis wifi. En bovendien zijn het bos en Dolfinarium met de leenfietsen dichtbij.”
Combinatie met vakantiepark
Aan de Grevelingen scoort naast Bruinisse ook Port Zélande. “We hebben hier een subtropisch zwemparadijs, indoor trampolines, ponyrijden, een aquapark met luchtspeel attracties en een 4 meter hoog indoor parcours met hangbruggen, loopbruggen, balken en lianen. Ideaal met minder weer, maar je komt haast niet meer aan zeilen toe,” verzucht een vader. De combinatie van jachthaven en vakantiepark of camping lijkt een garantie voor veel (kinder)entertainment. Soms kom je er bij toeval terecht. Zo ontdek te de familie Pauly vakantiepark De Paardekreek in Kortgene (Veerse Meer). “We wilden eigenlijk naar een naastgelegen marina, maar namen een haven te vroeg. De Paardekreek verraste ons met binnen en buiten speelplaatsen en zwembaden, badkamers voor kinderen (waarvan sommige zelfs met ligbad), vaatwassers, een zwemstrand en uitgebreide (water)sportfaciliteiten, waar onder een banaan achter een speedboot.”
Wellicht bekender onder zeilers is jachthaven De Kuilart in Koudum, Friesland. Tussen Stavoren en Heeg kun je er haast niet omheen: de grote speeltuin met klimhuis en tokkelbaan op een strandje direct naast de vaarweg. Op het terrein is ook een binnenzwembad en er lopen animatieteams rond. Het is de thuishaven van de familie Terpstra. “Wij liggen er al een groot aantal jaren met veel plezier en onze kinderen van inmiddels 13 en 16 gaan nog steeds graag mee. Aan onze steiger zijn allemaal mensen met kinderen, we houden elkaars boten wat in de gaten en hebben een steigerapp. We helpen elkaar waar nodig. Gewoon een tophaven!”
Rust en ruimte
Andere zeilers geven meer de voorkeur aan een plekje zonder faciliteiten. “Wij genieten het meest van een rustige avond aan een eilandje met uitzicht op de kerktoren van Veere of een nachtje aan een weilandje in Friesland. Voetballen in het gras en ontbijten met schapen naast je boot is een mooi avontuur,” schrijft Peter de Vries. Ook de familie Neijenhuis is dol op Friesland; verderop lees je over hun favoriete haven.
Uitstapjes
Veel gezinnen combineren zeiltochten graag met activiteiten aan de wal, zoals een dagje met de trein, naar het NEMO Science Museum en het Scheepvaartmuseum in Amsterdam of naar de Rotterdamse dierentuin Blijdorp en het voormalige cruiseschip SS Rotterdam. Ook een uitstapje naar een buurland maakt een vaartocht bijzonder. “Als de omstandigheden het toelaten, mogen de kinderen op zee het gastenvlaggetje hijsen. Dat levert hele kaartstudies op om te bepalen wanneer we de grens passeren,” schrijft Inge over hun tocht naar België. “Zo betrekken we ze onderweg bij het navigeren. Wij vinden Oostende prettig voor kinderen. Er ligt een haven direct achter het strand en met de kusttram bezoek je makkelijk alle badplaatsen en attracties zoals Seafront in Zeebrugge (themapark met lichtschip en duikboot, red.) of attractiepark Plopsaland in De Panne.”
Meerdere respondenten noemen De Kinderen aan boord vaargids van Gemma Drohm als een onmisbaar item voor hun zeilvakantie. Dit boek geeft tips en praktijkervaringen over het varen met kinderen en geeft ook een overzicht van de leukste havens voor kinderen. Dit is bovendien de plek waar je de vaargids (17,95 euro) kunt bestellen.
Zeeland
Bemanning Koen en Soetkin Pauly met twee zoons Witse (11) en Rien (9) en twee dochters Janne (7) en Nel (5)
Boot Sunbeam Gitana 28 Seewolff, een Optimist en een sup
Thuishaven De Schapenput, De Heen
Vaargebied volledige Zeeuwse Delta en Zuid-Holland, Noordzeekusten België, Nederland en Zuidwest-Engeland
Verborgen parels langs het Volkerak
Veel zeilers kennen het Volkerak als doorgaande route van en naar Zeeland. Na Willemstad en de Volkeraksluizen schurk je tegen de dijk van Goeree-Overflakkee aan om vrij te blijven van de drukke binnenvaart. De meeste zeilers varen zo snel mogelijk door naar de Krammer-sluizen, want daar achter ligt de Oosterschelde, met Bruinisse lonkend aan de horizon. Terecht?
“Nee,” vindt Koen Pauly. “Onze thuishaven De Schapenput in De Heen ligt aan de Steenbergse Vliet, die je vanaf de Volkerak via een openstaand sluisje bij Benedensas opvaart. Hier overvalt je direct de rust van natuurgebied Dintelse Gorzen, waar je met kinderen overigens heerlijk kunt wandelen.” Twee mijl verderop ligt De Schapenput. “Zeer rustig gelegen en toch erg familiaal en onthaalviendelijk naar kinderen. Er zijn twee speelplaatsen op het haventerrein, één op een speeleiland met loopbrug, speel schip, strandje en rondom afgebakend ondiep zwemwater.” Verder heeft de jacht haven een Finse Kota. “Een houten huisje met in het midden een barbecueplaats met schoorsteen door het dak. Binnen barbecueen is een mooie belevenis voor kinderen.”
Naast de haven ligt een pannenkoekenboerderij en een camping met minigolf, speeltuinen, een openluchtzwembadje en kinderbadkamers. “Vrienden komen graag kamperen naast onze haven. Alle kinderen vermaken zich dan heerlijk op land en water en zo zien we onze niet-zeilende vrienden toch regelmatig.”
Natuurspeelplek
Terug naar het Volkerak. Halverwege passeer je de Galathese Haven, jarenlang slechts een verlaten aardappel en bietenhaven. “Maar twee jaar geleden is de haven uitgediept en zijn de afmeermogelijkheden verbeterd,” weet Koen. Direct achter de dijk verborgen ligt nu natuurspeeltuin Bûûtenplaets. “Hier zijn allerlei natuurlijke speelfaciliteiten, zoals een zandwaterspeelplaats en boomstronken om te klimmen en klauteren.” De Bûûtenplaets is nog volop in ontwikkeling; er is de ambitie om een voormalig binnenvaartschip uit Rotterdam naar deze speelplek te halen. Dat schip wordt dan ingericht als speelschip met een klimmuur op de romp. “Bûûtenplaets is voor kinderen een heerlijke afwisseling met het zeilen. En niet onbelangrijk: ook wij hebben het hier naar ons zin.”
Ankeren
Een andere favoriet van de familie Pauly is een recreatiegebied tussen de Volkeraksluizen en het dorp Ooltgensplaat. “Hier ankeren we graag. Dan gaan we lekker zwemmen of varen we met onze Optimist en sup naar de drijvende steiger van het recreatiegebied. Er is daar een hoge uitkijktoren met een prachtig uitzicht over het natuurgebied en de Volkerak. De sup staat trouwens met stip op één bij onze kinderen als vermaak.”
De familie Pauly is zeer te spreken over het vaargebied. “Vroeger lagen wij in Blankenberge. Dan zeil je altijd op de Noordzee. Ons huidige vaarwater is lekker beschut en er zijn veel uitstapjes mogelijk. Neem jachthaven Maartensgat in Dordrecht, midden in het oude centrum onder de Grote Kerk. Dat maakte indruk bij onze kinderen. De havenmeester ontving ons hartelijk en vertelde boeiend over de geschiedenis van Dordrecht. We beklommen met elkaar de kerk toren. Boven heb je een prachtig uitzicht over Dordrecht en als je recht naar beneden kijkt, dan ligt daar je eigen bootje in de haven. Een hele bijzondere ervaring voor ons allemaal.”
Bruinisse
Bemanning Chris en Barbara de Roode, Jesper (12) en Milou (10)
Boot Trintella II Southern Comfort
Thuishaven Dinteloord
Vaargebied heel Nederland en de Belgische kust
Top 10-lijstjes in de kajuit
Jachthaven Bruinisse staat alom bekend als kindvriendelijke haven; dat bleek ook uit onze enquête. Vanwege het zwemspeelbad midden op het haventerrein, de informatieborden over vogels, schelpen en zeedieren op de steigers en de ‘onderwaterkijkers’ om… tja, onder water te kunnen kijken. Kinderen beschouwen dat als een groot wonder. Het heldere water van de Grevelingen is sowieso een belevenis. En kinderen kunnen in deze haven niet alleen leren zeilen in een Optimist, RS of Valk, maar ook leren suppen, kanoën of surfen.
Toch zijn er ook gezinnen die liever aanmeren in een haven eerder, bij Watersport vereniging BRU, direct na de sluis aan bakboord. Zoals de familie De Roode. “Het is er wat kleinschaliger en gemoedelijk; dat spreekt ons zeer aan,” vertelt Chris. “Bovendien loop je zo naar het centrum van Bruinisse, of je gebruikt een leenfiets. Bruinisse is tijdens de Visserijdagen (derde weekend juli, red.) een belevenis. Activiteiten op en rond het water en een kermis op het Kerk plein. Op zaterdag is er een vlootshow en dan kun je meevaren met mosselschepen. Het driedaagse feest sluit af met vuurwerk.” Maar ook buiten de Visserijdagen is Bruinisse aantrekkelijk. “Naast de water sportvereniging is een klein en overzichtelijk strandje en natuurlijk kunnen kinderen vanaf de havensteigers goed krabbetjes vangen, zoals eigenlijk overal op de Grevelingen. En direct tegenover de haven is Mosselhandel Bout. Zij vissen op paling en kreeft en kweken oesters en hangcultuur mosselen. In hun winkel aan de haven koop je de vis zo vers als maar kan.”
Eilandje ronden
De Grevelingen is een geweldig gebied om kinderen te laten groeien in hun vaarontwikkeling, vindt Chris. “Jonge kinderen spelen heerlijk op de strandjes. Grotere kinderen willen op ontdekking en dat kan in een veilige omgeving. Eerst met de Optimist scharrelen bij de boot en later zelfstandig een eilandje ronden. Een mooie oefening omdat ze dan alle windrichtingen leren kennen. Vanuit je boot kun je ze goed volgen, omdat de meeste eilandjes laag genoeg zijn om het mastje te blijven volgen.”
Ook navigeren leren kinderen op de Grevelingen snel. “Dan laten we de tochtplanning door de kinderen doen. Waar komt de wind vandaan? Langs welke kant gaan we dan om een eilandje heen? Moeten we opkruisen, of varen we juist voor de wind? Omdat de afstanden kort zijn, blijven ze onderweg geïnteresseerd volgen of hun verwachtingen kloppen. Zo raken ze betrokken bij het zeilen en groeit hun inzicht en plezier. Dat is een voordeel ten opzichte van bijvoorbeeld het IJsselmeer, waar je vaker in een rechte lijn naar je bestemming vaart.”
Getest door kinderen
Maar ook tijdens vakanties op groter water blijven de kinderen betrokken. “We maken top 10-lijstjes en die hangen we in de kajuit. Bijvoorbeeld ‘lekkerste mosselen’, met plaatsnamen van geteste locaties en die verschuiven gedurende de vakantie op het scorebord. Zo hebben we ook lijstjes met ‘beste douches’, of ‘leukste speeltuinen’. Dan gaat er een gejuich op als we een nieuwe speeltuin ontdekken die ze kunnen uitproberen.” De speeltuin in jachthaven Oudeschild op Texel staat in de top 10. “Onze zoon Jesper organiseerde er een internationaal voetbal toernooitje, toen er veel kinderen van verschillende nationaliteiten in de haven lagen. Heel leuk, kwamen ze vertellen dat ze van Denemarken hadden gewonnen en zo tegen Frankrijk speelden.”
Een aanrader vindt Chris bovendien het vertrek van de vissersschepen uit de haven van Oudeschild, iedere zondagavond. “Dat is laat opblijven, maar de moeite waard. Familieleden brengen vissers naar de boten, schepen worden klaargemaakt, alle tassen en proviand gaan aan boord, afscheid nemen voor een week of langer en dan varen de schepen in het donker uit met alle lichten aan. Dat is een gebeurte nis die kinderen niet snel vergeten.”
IJsselmeer
Bemanning Ruth en Midas, dochter Lieve (5), zoons Abbe (4) en Zeb (0)
Boot Dehler 35 CWS
Thuishaven Jachthaven Lelystad Haven
Vaargebied Markermeer, IJsselmeer, Wadden
Kinderen centraal in Volendam
“Loop- en trapauto’s met garage en tankstation op een afgeschermde steiger, een waterspeeltuin, speeltenten voor jonge en oudere kinderen, gratis gebruik van Optimisten, kinderanimatie zoals knutselen en springkussens, en supervriendelijke havenmedewerkers die met warm weer zelfs ijsjes uitdelen.” Ruth somt zonder problemen de faciliteiten voor kinderen in Marina Volendam op. “En dan ben ik vast nog iets vergeten. Oh ja: een zwemstrandje en modern sanitair.”
Marina Volendam lijkt wel ontworpen met kinderen als uitgangspunt en werd dan ook door veel respondenten genoemd, net als Marina Makkum trouwens. Dat is niet zo gek, want dit is de zusterhaven van Volendam. In Makkum zijn zo mogelijk nog meer faciliteiten vanwege het naastgelegen vakantiepark met tafeltennistafels, verkeerspleintje, kinderboerderij, binnenspeel plaats en chillruimte.
“Wij gebruiken Marina Makkum graag als springplank naar de Waddeneilanden,” vertelt Ruth. “Dan wachten we wat dagen tot de weersomstandigheden optimaal zijn om naar Vlieland te varen.” Eenmaal in zo’n paradijs beland krijg je je kinderen maar weer moeilijk weg, beaamt Ruth. “Zeker als ze wat vriendjes hebben gemaakt op de steiger. Maar gelukkig zijn de Waddeneilanden ook heerlijk voor kinderen.”
Vriendelijke reclame
Ruth en Midas zijn sportieve zeilers. “We hadden een X79, maar die werd wat klein. Nu zeilen we met onze kinderen van vijf, vier en de jongste pas een paar maanden oud op een Dehler 35 CWS.” Ze passen hun tempo aan op de kinderen. “Vaak wisselen we een dag zeilen af met een of meerdere dagen in een haven. Die selecteren we bewust op faciliteiten voor kinderen. Een speeltuintje of strandje is vaak al genoeg.
Of we nemen de trein, dat is voor onze kinderen ook een groot avontuur. Net als de tram en metro in Amsterdam. We vinden het belangrijk dat je in een haven gastvrij wordt ontvangen. Vriendelijk havenpersoneel dat een box voor je regelt dichtbij de speeltuin is betere reclame dan een norse havenmeester.” Ruth noemt hun eigen thuishaven (Jachthaven Lelystad Haven) als voorbeeld. “Altijd vriendelijk naar gasten en met oog voor kinderen. En recent is de speeltuin vernieuwd.”
Een oudere zeiler vertelde Ruth eens dat hij, mocht hij het overdoen, tijdens vakanties zijn gezin minder zou pushen om lange afstanden te zeilen. “Misschien,” zo vertrouwde hij haar toe, “hadden mijn inmiddels volwassen kinderen dan nu nog van zeilen gehouden.” Het gezin van Ruth lijkt een mooie balans te hebben gevonden. “Sommige mensen denken dat met de geboorte van kinderen het zeilen wel afgelopen is. Het klinkt misschien gek, maar voor mij voelt het juist precies andersom. Sinds we kinderen hebben klopt het opeens veel meer; we genieten lekker van het zeilen en hebben een varend huisje met alles wat we als gezin nodig hebben dicht bij de hand. Ideaal.”
Enkhuizen
Bemanning Jelmer en Tjarda Adema, Bente (9) en Merle (5)
Boot Winner 1120 Lucia, Laser en Optimist
Thuishaven Enkhuizen
Vaargebied IJsselmeer, Wadden, Baltische staten
Op avontuur met de kinderen
Tjarda en Jelmer Adema liggen met hun Winner 1120 in de Buyshaven in Enkhuizen. “Een heerlijke haven. Niet specifiek veel te doen voor onze twee kinderen (negen en vijf), maar die willen toch meteen op pad. Lekker varen!”
Aan boord klinkt een harde “jaaaaa” als ze naar Terschelling gaan. “De kinderen vinden het daar geweldig: fietsen, wandelen, zwembad, Brandaris, strand en duinen. Maar ook Klimbos Klimdaris, waar je kunt klimmen, tokkelen en over hindernissen lopen in de natuur. En we bezoeken graag Willemsoord in Den Helder. Vroeger een onderhoudswerf van de Marine, nu een bioscoop, speelparadijs, Reddingsmuseum en het Marinemuseum, waar je zelfs in een onderzeeër kunt ronddwalen.”
Meerdaagse tochten
Tijdens vakanties vaart het gezin graag naar Noorwegen of Zweden. Dat zijn meerdaagse tochten; hoe houd je het dan leuk onderweg? “Knutselen, tekenen, met water spelen, Lego, Barbies, babypoppen, gewoon wat aanrotzooien in de voor of achterkajuit en slingerkooien. Hutten bouwen. En regelmatig sturen. Er is zo veel te doen,” somt Tjarda op. “Vind vooral niet dat de kinderen te veel moeten. Bedenk niet te veel voor ze.
Verveling geeft creativiteit. Je ziet gewoon hun spel ontstaan. Prachtig! En bemoei je er niet teveel mee. Doe eens mee als ze daar om vragen. En stoor je niet aan de enorme rotzooi die ze tijdens de tochten kunnen maken.”
Zelf varen
Met rustig weer vaart dochter Bente van negen soms zelf al een stukje. “Dan zeilt ze in haar Optimist de laatste vier mijl naar Stavoren. Wij varen op de motor dan naast haar. Spelenderwijs raakt ze zo steeds meer vertrouwd en betrokken, groeit haar kennis en ervaring en, niet in de laatste plaats, haar plezier voor het zeilen.” Tjarda benadrukt dat pushen niet de manier is. “Soms tuigen we de Optimist op en dan willen ze toch niet zeilen. Nou prima, dan laten we de Opti achter de boot dobberen en vaak willen ze een uurtje later wel.” Maar de Adema’s blijven ook regelmatig dichter bij huis. “Het handige van Enkhuizen als thuishaven is, dat je ook tijdens klusweekenden de kinderen kunt meenemen. Terwijl Jelmer antifouling rolt, bezoek ik met de kinderen het Zuiderzeemuseum.”
Dat Enkhuizen veel biedt, beamen de respondenten van onze enquête. Het Zuiderzeemuseum, speeltuin Kindervreugd, Sprookjeswonderland en Recreatiebad
Enkhuizerzand zijn geliefde bestemmingen. En dan is er nog ‘de spannendste tijdreis met stoomtram en boot’; met een historische stoomtram van Hoorn naar Medemblik, vervolgens met de klassieke veerboot Friesland naar Enkhuizen en eventueel met de gewone trein terug naar Hoorn.
“Wij varen regelmatig met de Friesland vanuit Enkhuizen op en neer naar Medemblik,” vertelt Tjarda. “Onze kinderen zijn inmiddels dikke maatjes met schipper Theo. Soms mogen ze zelfs sturen. Komen we tijdens een zeiltocht de Friesland tegen, dan stapt Theo uit zijn stuurhut en zwaait hij naar de kinderen.” De stoomtram en veer boot zijn, net als het Zuiderzeemuseum, gratis toegankelijk met een museumkaart.
Lekker rommelen
“Havens zijn leuk voor kinderen,” beaamt Tjarda, “maar ankeren is favoriet. Lekker rommelen op en rond de boot, met de Optimist, zwemmen. Of ze ankeren met de rubberboot een paar meter bij ons vandaan. Boekjes en drinken mee en ze vermaken zich uren.”
“De meeste kinderen houden van avontuur en ankeren biedt dat,” vervolgt Tjarda. “En dan een keer ’s nachts opstaan en ademloos met elkaar naar de sterren kijken. Daar kan geen animatieteam tegenop.”
Friesland
Bemanning Steven en Willemijn Neijenhuis, Gijs (9), Hidde (7) en Bas (5)
Zeilboot Grinde, Piraat en Optimist
Vaargebied Friesland, IJsselmeer en Wadden
Tegenover het Kameleondorp
“Veel schippers denken waarschijnlijk aan een IJsselmeer of Waddenhaven, maar in Friesland heb je leuke en beschutte havens,” begint Steven Neijenhuis zijn reactie op de enquête. Neem jachthaven Sneekerhof in Jirnsum, vlakbij Terherne. In 2017 werd deze door lezers van de Leeuwarder Courant uitgeroepen tot mooiste haven van Friesland. Het is de thuishaven van de familie Neijenhuis.
“Jachthaven Sneekerhof is een hele fijne haven voor ons gezin. De haven bevindt zich midden in een uniek natuurgebied aan het Sneekermeer. Er is een veld met voetbaldoeltjes, er hangen hangmatten en er staan picknicktafels op diverse plaatsen. Voor jonge kinderen zijn er loopmotors en traptractors met kar. Die staan overal voor het grijpen; soms moet je er even eentje aan de kant zetten als je met een bagagekar aan komt.” Het illustreert de ontspannen en kindvriendelijke sfeer. Ook is er voor de kleintjes een speeltuin bij het haveneetcafé, met een hek afgeschermd van het water. Daardoor kunnen ouders rustig een hapje eten, terwijl de kinderen veilig spelen. Voor de oudere kinderen zijn er grotere speeltoestellen, waaronder een grote trampoline. Verder is er een kleine kinderboerderij, met onder andere twee geiten en een konijn. “Doordeweeks, als het wat rustiger is, lopen de dieren vaak vrij rond op het grasveld.”
Sietse en Hielke
Steven en Willemijn werken allebei onregelmatig. Ook als een van hen moet werken, gaat de ander graag met de kinderen naar de boot. “De jongens spelen met andere kinderen of vanaf de jollensteiger met hun Piraatje en Optimist.” In de haven vertrekt een elektrisch veerpontje dat fietsers en voetgangers over het Prinses Margrietkanaal zet naar het tegenovergelegen Terherne, ook wel bekend als het Kameleondorp. Jonge matrozen kunnen zich daar de Schippers van de Kameleon wanen, het huis van de familie Klinkhamer bezoeken en varen in een praam die geduwd wordt door de Kameleon. “Of je gaat naar een Avonturen Eiland om lekker te ravotten. Extra leuk als je kinderen in de leeftijd zijn dat ze zelf de Kameleon-boeken lezen.”
Portfoons
Dichtbij Sneekerhof ligt het Starteiland, midden in het Sneekermeer. “Hier kijken we graag naar zeilwedstrijden of, als het rustiger is, voetballen we op de grote grasvelden en spelen in de speeltuin. Als de vlag wappert, is restaurant It Foarûnder geopend,” weet Steven. “Je kunt er ook prima vissen tussen het riet. Ik vul voor een zeilweekend de viskoffer met tien setjes vislijn met haak jes en loodjes. Als er dan tijdens het vissen lijnen in de knoop raken, pakken ze gewoon een nieuw lijntje. Zo voorkom je frustraties.”
Ook hebben ze portofoons aan boord. “Dat vinden de kinderen geweldig en wij houden er één aan boord zodat we contact kunnen houden als dat nodig is. Zo wilde Hidde graag alleen roeien, maar vond hij het toch ook spannend. We klikten een portofoon op zijn zwemvest. Hoewel hij buiten gehoorafstand was, kon ik hem via de portofoon aanwijzingen geven over de te varen route. Dat gaf hem de veiligheid waarbinnen hij zijn grenzen kon verleggen.”
Alle tips op een rij
• Seafront Zeebrugge: avontuur in een duikboot, www.seafront.be
• Themapark Plopsaland, www.plopsalanddepanne.be
• Kusttram: 68 haltes tussen De Panne en Knokke, www.delijn.be/nl/kusttram
• Museum Stoomtram Hoorn – Medemblik, www.stoomtram.nl
• Klassieke veerboot Friesland, www.msfriesland.nl
• Zuiderzeemuseum Enkhuizen, www.zuiderzeemuseum.nl
• Sprookjeswonderland Enkhuizen, www.sprookjeswonderland.nl
• Recreatiebad Enkhuizerzand, www.zwembadenkhuizen.nl
• Speeltuin Kindervreugd, www.speeltuin-enkhuizen.nl
• Natuurspeeltuin Bûûtenplaets op Goeree-Overflakkee, www.buutenplaets.nl
• Visserijdagen in Bruinisse, www.visserijdagen-bruinisse.nl
• Jachthaven Sneekerhof, www.sneekerhof.nl
• Kameleondorp Terherne, www.kameleonterherne.nl
• Veerpontje Terherne, www.terhernsterveer.nl
• Vissen voor kinderen, www.stekkie.nl
• Fries Scheepvaartmuseum in Sneek, www.friesscheepvaartmuseum.nl
• Nationaal Modelspoor Museum Sneek, www.modelspoormuseum.nl
• Cultureel erfgoed Willemsoord, Den Helder, www.willemsoordbv.nl
Omslagfoto en foto’s: Privé collecties
Tekst: Walewijn de Vaal
Ik mis in dit artikel de leukste haven van Zeeland, jachthaven de Werf Goes.