Voor de Nederlandse kust bevinden zich twee munitiestortplaatsen. Ter hoogte van IJmuiden en Scheveningen*. Hoe ziet de munitie eruit? En is deze nog steeds gevaarlijk? Zeilen ging hierover in gesprek met kapitein T.B. van den Berg van het ministerie van Defensie.
* De stortplaats ligt dichter bij Scheveningen, maar er wordt gesproken over Hoek van Holland.
Kustverdediging Atlantikwall. (c) Johannes Hähle.
Kunt u meer vertellen over de munitie zelf?
“Een rapport van TNO in opdracht van Rijkswaterstaat over de munitie in de Noordzee (gedateerd in 2012) geeft aan dat de stortlocaties voornamelijk middenkaliber (20-40mm) en grootkaliber munitie (31-200mm) bevatten. Daarnaast liggen er waarschijnlijk enkele vliegtuigbommen en enkele zeer grote kalibers (28cm) van de toenmalige kustverdediging (Atlantikwall).”
Wanneer is de munitie precies gestort?
“De munitie in de Noordzee is direct na de Tweede Wereldoorlog gestort, op 20 mijl uit de kust, ter hoogte van IJmuiden en Hoek van Holland.”
Waarom is deze munitie destijds gestort?
“Na de oorlog werd de minister van Marine en Oorlog belast door het kabinet met het opruimen van ongebruikte oorlogsmunitie. Destijds werd het in diep water storten van onbruikbare munitie als de snelste en veiligste methode beschouwd; hiervoor is ook een vergunning afgegeven.”
(c) Pixabay.
Hoeveel munitie is er gestort?
“Bovengenoemd rapport van TNO vermeldt dat er voor de kust van IJmuiden zo’n 30.000 ton munitie ligt. Bij Hoek van Holland ligt zo’n 20.000 ton munitie. Dit is een schatting.”
Is de munitie momenteel nog gevaarlijk?
“In 2001 is uit geborgen munitielichamen (TNO-rapport PML 2001-A6) gebleken dat de corrosie van de munitie in de Noordzee zeer langzaam verloopt. Dit in combinatie met de sterke stroming en dus de grote mate van verdunning met zeewater, zijn de uiteindelijke concentraties schadelijke stoffen in het water zeer laag. In 2006 heeft Defensie aanvullend onderzoek laten doen (TNO-DV 2006 A387) naar de milieurisico’s van munitie in de Noordzee. Uit een monsterkamer van munitie voor de kust van IJmuiden is toen gebleken dat er geen aantoonbare belasting van het ecosysteem is, ten gevolge van munitiestort. De aard en de omvang van de verontreinigingen, als gevolg van het vrijkomen van energetische materialen en metalen in het water en de bodem, zijn daarvoor te gering. Binnen het stortgebied geldt een anker- visserij- en duikverbod, zodat de (resten van) de munitie ongemoeid blijft.”
De situatie.
PAS OP!
Sinds 1 augustus 2013 zijn deze gebieden verboden voor al het scheepvaartverkeer. Er is veel verwarring ontstaan. Op de kaart staat dat het gebied vermeden dient te worden, maar in de wet (artikel 8) staat dat varen boven een munitiestortplaats daadwerkelijk verboden is.
Het verboden gebied voor IJmuiden ligt binnen de geografische posities:
52° 32.15’ N 004° 04.82’ E
52° 34.04’ N 004° 04.82’ E
52° 34.65’ N 004° 02.22’ E
52° 32.79’ N 004° 02.22’ E
Het verboden gebied voor Scheveningen ligt binnen de geografische posities:
52° 15.45’ N 003° 51.42’ E
52° 12.45’ N 003° 51.42’ E
52° 12.45’ N 003° 48.32’ E
52° 15.45’ N 003° 48.32’ E
Omslagfoto: Public Domain Pictures.
Tags: IJmuiden, scheveningen Last modified: 11 januari 2018
Schrik! Even checken, en dan blijkt dat deze regeling grofweg alleen geldt voor tankers van 5000 ton of meer (artikel 2). Anders zouden wij met onze seilbootje ook in de TSS moeten gaan varen. Dat is natuurlijk niet de bedoeling.
Schrik! Even checken, en dan blijkt dat deze regeling grofweg alleen geldt voor tankers van 5000 ton of meer (artikel 2). Anders zouden wij met onze zeilbootjes ook in de TSS moeten gaan varen. Dat is natuurlijk niet de bedoeling.
Hmm, zie nu dat het artikel 2 “reikwijdte” alleen geldt voor paragraaf 2 en artikel 8 valt net onder paragraaf 3, dus zou het inderdaad verboden zijn eroverheen te varen. Best lastig die wetteksten. Ook moeilijk je aan de wet te houden met al die gebieden waar je niet meer mag komen 🙁
Vraag: Ben je kapitein of schipper?
oké, nog eentje. De regeling valt onder de scheepvaartverkeerswet en die definieert kapitein als volgt:
Kapitein: degene die is belast met het gezag over een zeeschip;
Zeeschip: een schip dat blijkens zijn constructie uitsluitend of in hoofdzaak is bestemd voor de vaart ter zee.
De term ‘te vermijden’ suggereert nogal sterk dat het besluit aan de gezagvoerder wordt overgelaten (die dan natuurlijk wel een argument moet kunnen aanvoeren, maar dat kan natuurlijk al zijn bekorting van de reisduur). Ik weet niet of het begrip in kaart 1 nader gedefinieerd is maar zo niet dan zou handhaving van de genoemde wet (bekeuren) behoorlijk hypocriet zijn. De overheid is verantwoordelijk voor de zeekaarten en is daarmee dus op zijn minst medeplichtig aan een eventuele overtreding van de wet. Verder is het vooral jammer dat de inhoud van het bericht geen invulling geeft aan de titel. Als schipper ben ik niet zo geïnteresseerd in de eventuele ecologische en millieurisico’s. Ook juridische fijnslijperijen hebben maar weinig van doen met zeemanschap. Wat ik wil weten is hoe groot de kans is op ongelukken als ik (eventueel gedwongen of met een gewoon verdomd goede reden) in zo’n gebied vaar. Helaas geen woord daarover.
Het artikel geeft geen antwoord op de vraagstelling in de kop van het artikel. Tenzij een wetsovertreding erg gevaarlijk is.
Ook in de Oosterschelde en de Waddenzee zijn stortplaatsen van WOII munitie. Er spoelt toch nog wat aan en ontploft zelfs. Kijk maar eens op de site BEOBOM van oud EOD’er Frank Barink onder het kopje in de media.
of
YouTube: https://youtu.be/BjFm1XPVgZk
Ik heb de regeling gelezen en het verbaast mij, dat nergens wordt verwezen naar de BVA in het bijzonder Voorschrift 10, dat al duidelijk regels geeft omtrent verkeersscheidingsstelsels. Voor jacht kapiteins (schippers) is het nu onduidelijk of de zone voor kustverkeer mag worden gebruikt en of er uitzonderingen zijn voor de groep van drie (visserschip, zeilschip, of schip <20m).
Misschien kan "kapitein" v.d. Berg hierover meer (veel meer) duidelijkheid verschaffen.
Als ik aan munitie en gevaarlijk denk, dan denk ik aan gevaar van explosie. Milieu effecten zijn natuurlijk niet te negeren maar om nu die primaire explosie gevaar niet te benoemen is wel een erg beperkt (misleidend). Antwoorden van de kapitein zijn ook wel erg uit een boekje en defensief: er is een vergunning voor gegeven. Ik had niet anders verwacht.
Om één van de belangrijkste twijfels weg te nemen even een toelichting. Per augustus 2013 is het niet meer toegestaan om te varen in ‘areas to be avoided’ (http://docplayer.nl/21759498-Implementatie-nieuwe-scheepvaartroutering-op-de-noordzee.html). De verwarring komt doordat men heeft besloten om de aanduiding bij deze gebieden niet te veranderen in iets als ‘verboden’ of ‘prohibited’. – Redactie Zeilen