Winterzeilen, is het de ontberingen waard?

Veel zeilers zetten hun boot in de koude maanden van het jaar op de kant onder een doek en wachten rustig af tot er weer warmere temperaturen komen voor ze weer het water op gaan. Zij lezen dit misschien voor de open haard. Maar er zijn ook zeilers die de hele winter doorzeilen. Zoals bij de IJspegelrace in Scheveningen. Wat is daar nou precies de lol van in de kou? Op een van de kortste dagen van het jaar vaart Casper Chaudron mee met een wedstrijd.

En vraagt het aan Marcel Schuttelear. De trotse eigenaar van de IJsvogel, een Linjett 40 van tien jaar oud uit Zweden en een van de vele fanatieke winterzeilers. Om de twee weken doet hij mee aan de IJspegelrace. Die wordt georganiseerd door de jachtclub van Scheveningen en vind ieder jaar plaats van oktober tot en met maart. Doordat er op drie van de vijf eerste wedstrijddagen te veel wind is, wordt vandaag de reserve-dag gebruikt. Na iedere wedstrijd wordt er tijdens de winning-tactics één onderwerp van het wedstrijdzeilen nabesproken.

Marcel: “Als je de hele week achter deadlines aan loopt te hollen, en dat is juist zo in de winter tegen het eind van het jaar aan. Dan is het toch extra lekker en belangrijk om dat hoofd even helemaal leeg te blazen en niet aan werk te denken.”

“Mensen die in de zomer meedoen aan andere regatta’s kunnen zo ook goed blijven trainen. Ook al is deze race vrij laagdrempelig, blijf je toch bezig met verbeteren. Het is leuk dat dit georganiseerd wordt want zo varen er tenminste bootjes uit. Anders gebeurt dat niet. Door in de winter te varen word je ook veel sneller een betere tourzeiler. Alles telt zwaarder mee en je merkt kleine dingen sneller op. Bijvoorbeeld hoe belangrijk een schone en opgeruimde boot is.” 

Een zachte negen graden met 20 tot 30 knopen wind zorgen voor een licht gespannen sfeer aan boord. Ik vraag aan hem of het soms niet gewoon te koud is om de wedstrijd door te laten gaan. “De winters zijn veel gematigder. De zee wordt amper kouder dan zes of zeven graden dus daar kan je makkelijk op varen. Anders zou het een ander verhaal worden.” Er wordt in de winter altijd meer aandacht besteedt aan veiligheid.

“We hebben de lieren weleens moeten ontdooien omdat die bevroren waren. Dat kan heel simpel met zeewater. Daar zit natuurlijk zout in. En als de temperatuur richting het vriespunt gaat korten ze ook de baan wel in.” 

Voor we vertrekken wordt eerst de wedstrijdbaan besproken. De ruimte zult zich langzaam met andere winterzeilers. Wat opvalt is het grote verschil in de mate waarin zij zichzelf hebben ingepakt. Er is al veel geschreven over hoe je warm kunt blijven op het water in lage temperaturen, toch houdt iedereen er zijn eigen methodes op na. Lees hier over de do’s and donts. 

We varen de haven uit op de motor en de fok. Als de start achter de rug is legt Marcel uit dat de wind in de winter krachtiger is. Door de kou wordt de lucht dikker. En gaat er dus in dezelfde windsnelheid meer kracht van uit. “Alles wat je nu in de winter leert onder zwaardere omstandigheden kan je in de zomer gebruiken.” De Linjett 40 dreunt inmiddels door de golven. Het startschip ligt voorbij de pier te stuiteren op het water. 

Vanaf de start verloopt de wedstrijd met uitzondering van drie overstagen in een rechte lijn naar de finish. De eerste helft van de baan is het opkruisen. Na de verste boei ongeveer ter hoogte van de Zandmotor is het vrijwel alleen nog voor de wind dus wordt er één rif uit het grootzeil gehaald. Uiteindelijk worden we tweede.

De IJspegelrace gaat nog door tot en met maart. Meer informatie vindt je hier. Wie ook een keer mee wil varen kan zich opgeven in de bemanningspool.

Foto’s: Casper Chaudron en Raymond Roesink