Halverwege de Atlantische Oceaan ging het fout. De roerkoning van X4.9 Brainstorm raakt uit het bovenste lager waardoor de roeras bewegingsruimte krijgt. Met als gevolg: lekkage. Hoe heeft dit kunnen gebeuren? Een analyse door de bouwers van X-Yachts.
Verlaten en lek maar niet gezonken
Op 25 januari kwam bergingschip Bever aan bij de nog drijvende Brainstorm. Bijna een week daarvoor was de vierkoppige bemanning al overgestapt op twee andere ARC-jachten, omdat de lekkage niet te stoppen was en ze de situatie niet vertrouwden. De bemanning van het bergingsschip weet gelukkig wel provisorisch het lek te dichten en sleept Brainstorm 1400 mijl naar Las Palmas, Gran Canaria. Daar worden ze opgewacht door Thomas Mielec, hoofd Ontwerp en Engineering van X-Yachts.
“Na het bekijken van de foto’s en video’s die de Nederlandse bemanning had gemaakt tijdens de pogingen tot reparatie, was duidelijk dat het roer en de roeras uit het bovenste lager waren gevallen,” zegt Mielec. Hierdoor was het schip niet meer te besturen.
Op de X4.9 zitten de verschillende delen van het toplager vast met een moer. Die moer is op zijn beurt geborgd met een schroef. Toch is de moer losgekomen. Volgens Mielec zat de borgschroef zelf nog in de moer. “Anders dan van de eerste keer vastdraaien heeft de borgschroef geen sporen achtergelaten op het schroefdraad. Het lijkt er dus op dat de borgschroef al los zat voordat de moer losdraaide.” Het lager was tot aan het incident in goede conditie.
Fout tijdens productie of onderhoud?
Op basis van deze gegevens heeft Mielec twee scenario’s geschetst die de oorzaak kunnen zijn van het probleem. Ten eerste, als er geen sporen van Loctite (schroefdraadborgmiddel) worden gevonden op de borgschroef, is het vermoeden dat dit tijdens de bouw fout is gegaan. Als er geen Loctite is aangebracht, kan de schroef – zonder dat men het doorheeft – losser gaan zitten in twee jaar tijd, waardoor de moer ook losser raakte. In dit geval ligt de fout bij de leverancier, welke het hele lager assembleert en de borgschroef monteert. Het betreft een Jefa toplager.
Het tweede scenario is dat er wel aanzienlijke sporen van Loctite worden gevonden op de borgschroef. Het vermoeden is dan dat de schroef tijdens onderhoud is verwijderd of losser gedraaid. In november had de bemanning van Brainstorm onderhoud laten uitvoeren in Spanje.
Borgschroef niet aanraken
Mielec verwacht dat scenario twee het meest waarschijnlijk is. Op dit moment wordt onderzoek uitgevoerd of het schroefdraad sporen van Loctite bevat.
X-Yachts wil benadrukken dat de borgschroef louter bij fabricage van het lager mag worden aangeraakt en dat het voor montage of demontage van het roer ook niet nodig is om de schroef te verwijderen.
Beeld: (c) WCC
Tags: ARC, lekkage Last modified: 17 februari 2022
ARC lekage
Hoop ooit te horen of het mogelijk was geweest het roer met het kapotte lager te verwijderen, de daardoor ontstane opening van de hennegat koker te dichten ( zit bij een X yacht niet ver onder water) en door te varen met het overgebleven roer want dit betrof een X yacht met 2 roeren.
Als een schip wordt verlaten wat ”lek” is, na een week nog drijvend wordt aangetroffen mag er toch geconcludeerd worden dat de bemanning blijkbaar niet ”zeewaardig” was?
Dit geval is trouwens geen uitzondering. Soortgelijke problemen komen te vaak voor, wat de vraag opwekt of er niet te snel en te makkelijk om hulp wordt gevraagd, met als gevolg dat onder meer verzekering onbetaalbaar wordt.