Eindelijk meer koraal in Great Barrier Reef

In de afgelopen zesendertig jaar is de koraalbedekking in de noordelijke en centrale delen van het Great Barrier Reef niet zo hoog geweest. Het Australisch Instituut voor Marine Wetenschappen (AIMS) meldt dat er in deze gebieden tot wel 36% bedekking met hard koraal is – een record sinds het begin van het monitorprogramma. Ondanks dit positieve nieuws waarschuwen de wetenschappers dat koraalrif kwetsbaar is en blijft voor fluctuerende omstandigheden wegens klimaatverandering.

De aanwezigheid van cyclonen en doornenkronen zijn factoren die het koraal in ‘s werelds grootste koraalrif aantasten. Doornenkronen zijn zeesterren die het koraal opeten en hebben het laatste jaar met name in de zuidelijke gebieden van het rif huisgehouden. In het zuiden is de oppervlakte van het koraal dus wel afgenomen.

Doordat er in de vorige twaalf maanden minder van deze ‘acute stressfactoren’ waren voor het koraalrif, aldus het onderzoeksrapport van het AIMS, heeft de rest van het koraal redelijk goed kunnen groeien. Wetenschappers spreken van een veerkrachtig koraal, dat met deze goede omstandigheden deels terug heeft weten te komen. Echter, de vraag is hoe lang dit zo blijft.

Bijna de helft van de geobserveerde riffen heeft nu tussen de 10-30% bedekking met hard koraal. Hard koraal wordt gezien als de bouwblokken voor het Great Barrier Reef, dat een totaaloppervlakte van 348.000 vierkante kilometer heeft en het enige levende wezen is dat vanuit de ruimte kan worden gesignaleerd. Een derde van de riffen had 30-50% bedekking van hard koraal. In 2017 was deze bedekking 11%, en in 2019 was dit 14%.

Verbleking van het koraalrif

Toch kunnen we niet te vroeg juichen, volgens de onderzoekers. Door klimaatverandering zal de temperatuur in het water stijgen waardoor er vaker grootschalige koraalverbleking optreedt. In maart was dit het geval: een strook van 1200 kilometer koraalrif verbleekte doordat de algen in het weefsel van het koraal afstierven. Hierdoor verliest het koraal haar kleur en wordt het kalkskelet van het koraal zichtbaar. Als de algen te lang wegblijven, sterft het koraal en wordt het bedekt door andere algen.

Wetenschappers vonden het opvallend dat de massaverbleking dit jaar voorkwam, omdat het klimatologisch fenomeen La Niña er nu is. Meestal zijn de wateren dan koeler dan wanneer haar tegenhanger, El Nino, voorkomt. Sinds 2016 zijn er vier massaverblekingen geweest.