Correspondent Overzee: duizend mijlen, bommen en granaten

Zeilen in de Rode Zee is onmogelijk vanwege de Houthi’s. Dat is het beeld dat de meeste mensen hebben. Terwijl het nieuws wordt gebombardeerd met raketten en drones vanuit het Midden-Oosten zijn er meer factoren, nog vóór het betreden van de Rode Zee, waar zeilers rekening mee dienen te houden: Vissers in de Arabische zee, Piraten in de Somali Basin en Houthi´s in de Golf van Aden. Onze Correspondent Overzee Greetje Tops doet verslag vanuit Djibouti, vlak voordat ze samen met haar partner Niels, zelf de Rode Zee gaat doorkruisen. 

1800 mijl voor de boeg

Samen met drie andere boten vertrekt Black Moon vanuit de Malediven, bestemming Djibouti, zo’n 1800 mijl door de Arabische Zee en de Golf van Aden. Het kleine konvooi ontstond spontaan in de ankerbaai van Uligan, een koraalatol waar niet veel meer is dan wat verse eieren en internet. De zeilers helpen elkaar met de laatste voorbereidingen: zeilen repareren, verstagingen controleren en een laatste controle aan de dieselmotor. “Ondanks de spanning is het een gezellige internationale boel bij elkaar. Iedereen heeft dezelfde vragen, net als toen we vier jaar geleden uit Nederland vertrokken,” vertelt Greetje van Black Moon. “En net als toen, zullen we de antwoorden pas aan de overkant vinden.”

Vissers in de Arabische Zee

Na dagenlang motoren vanwege de lichte wind, staan de zeilen van de vier boten eindelijk aan weerszijden uitgeboomd. Totdat ze het gebied naderen waar vissers uit India, Sri Lanka en Iran actief zijn. Greetje: “Het was best eng toen de eerste skiff met een man of acht op ons afkwam, want we hadden geen idee wat hun intenties waren.” In totaal werd Black Moon door vier visboten benaderd. Niels: “Uiteindelijk hebben we ze verblijd met sigaretten, Coca-Cola en crackers. Deze stopten we in een plastic zak en gooiden we dan opgeblazen overboord. Op deze manier kwamen ze niet te dicht langszij en moesten ze wel omdraaien om het uit het water te vissen.”

Maar niet alle vissers namen genoegen met koek en zopie. Zo werd Black Moon bijna in een valstrik gelokt. “Een Iraanse visser verzocht ons over de radio onze koers te wijzigen, zo´n 30 graden noordelijker. Anders zouden we problemen met zijn net hebben,” vertelt Niels. “We vertrouwden het niet helemaal dus Greetje stond met de verrekijker op de uitkijk en zag dat de visboot hun visnet op spanning hield, precies voor onze boeg.” In de laatste seconden ging Black Moon overstag en passeerde ze de visboot aan de andere kant. Greetje: “Het is een bekende truc om een vergoeding voor het ‘beschadigde’ net op te eisen. Of erger…” 

Piraten in Somali Basin

Na de visvloot is het stil op de Arabische Zee. Akelig stil. “We naderen namelijk het hoog risicogebied dat bekendstaat om Somalische piraten.” Dagelijks sturen de bemanningen hun positie naar de coalitie, volgens protocol iedere ochtend om 08.00 uur UTC. Ze nemen nogmaals ons calamiteitenplan aan boord door. Het noodnummer hier, de SOS-knop daar. Ze hopen het niet nodig te hebben. Net zomin als de stroboscoop, pepperspray, machete, speargun, en nog andere verdedigingsmiddelen. 

“Flikkerende lichtjes aan de horizon hielden ons nachtenlang scherp. Zelf lieten we onze AIS en navigatieverlichting op dit stuk maar uit,” vertelt Greetje. De Duitse buddy boat 30 mijl voor Black Moon, berichtte via de satelliettelefoon dat hij meerdere skiffs met Somaliërs rond zijn boot had. Om ze af te schrikken simuleerde hij een radiogesprek met een fregat. Het werkte. 

Sinds november 2023 zijn zeker 20 vrachtschepen aangevallen of gekaapt door Somalische piraten vertelt RTL Nieuws op 23 maart 2024

Houthi‘s in de Golf van Aden

Na twaalf dagen nadert Black Moon de Golf van Aden, die de Hoorn van Afrika van het Midden-Oosten scheidt. Precies daartussenin ligt de corridor waar ze vijf dagen lang doorheen zeilen. “Bij de entree werden we door een Indisch fregat opgeroepen,” vertelt Niels. “Hij vroeg of we ons realiseren dat we een hoog risicogebied betreden.” Gek genoeg voelt het stel, toe ze de corridor invoeren, zich juist veiliger dan de dagen daarvoor. 

Vanwege het conflict in het Midden-Oosten zeilt het kleine konvooi echter nog steeds in een hoog risicogebied. Dagelijks worden vrachtschepen beschoten met raketten en drones; alleen de Russische en Chinese schepen hebben vrij spel. De Golf van Aden is zo’n 250 mijl breed, met aan weerszijden Jemen en Somalië. In het midden van de Golf ligt een IRTC, een Internationally Recommended Transit Corridor. En weer daarbinnen zeilt Black Moon tussen de vrachtschepen en tankers. Terwijl ze elk zuchtje wind proberen te benutten, worden ze aan met snelheden van 15 knopen gepasseerd. “Allemaal Chinese of Russische bemanning stond op hun AIS vermeld, héél toevallig” lacht Niels. 

Voorbereiding op Rode Zee
Na nog eens vijf dagen komt het konvooi, na totaal zeventien dagen, veilig in Djibouti aan. De haven in de Hoorn van Afrika is omlijst door oorlogsschepen uit onder andere Nederland, Frankrijk, Duitsland en Griekenland. Hier bereiden zo´n vijfentwintig zeilboten zich voor op de doorvaart van de Rode Zee. 

Door Correspondent Overzee: Greetje Tops, Black Moon