Blog Anna Noord: steeds hogere kust

“Reizen maakt je eerst sprakeloos, en maakt dan een verhalenverteller van je,” citeert Wietze de ontdekkingsreiziger Ibn Battuta. Hij legt z’n hand op m’n schouder: “je bent nu vooral nog sprakeloos, hè?” Ik grinnik, terwijl mijn handen boven het toetsenbord zweven: “eerlijk gezegd weet ik niet waar ik moet beginnen met dit blog. Er is zoveel te vertellen.” “Begin gewoon bij het begin.” Goed plan.

Midzomernacht

Nadat we de Stockholmse scheren verlaten hadden, voeren we in dagtochten naar het noorden. De langste dag van het jaar kwam er aan; een belangrijke feestdag voor de Zweden. Hij valt, ongeacht de feitelijke datum van de zonnewende, altijd op een vrijdag zodat iedereen een lang weekend heeft. Als er grote groepen mensen bij elkaar zijn, liefst met kinderen erbij, dan wordt er een meiboom opgericht en loopt men daar zingend en dansend omheen. Het Kikkerlied hoort daarbij.

We lagen op die vrijdag in een verenigingshaventje in de buurt van Gävle. De veelal seniore leden maakten zich klaar voor een uitgebreide lunch, maar meer zou er niet gaan gebeuren. Wietze wees op de kaart: “kijk, we willen graag naar de Höga Kusten, waar het erg mooi is. Dat is ongeveer 120 mijl hier vandaan. Het tussenstuk is lieflijk, maar niet zo afwisselend. Waarom varen we de midzomernacht niet gewoon door?” Tot verrassing van de medezeilers gooiden we een uurtje later los en vertrokken voor wat uiteindelijk een indrukwekkende nacht zou worden. De zon ging nauwelijks onder en de bewolkte hemel speelde een spel van licht met de zonnestralen. Onvergetelijk.

Verborgen baaien

In de vroege ochtenduren tuffen we stilletjes Lustholmen binnen: een baai met aan de noordelijke oever een steiger. Met een achteranker of aan een meerboei liggen er zo’n 20 boten. Het is doodstil. Ik zie op het strandje de groene meiboom staan en vermoedelijk is het hier gisteravond een dolle boel geweest.

Langzaam maar zeker komt er leven op de boten en al koffiedrinkend kuieren Zweedse medezeilers langs onze boot om een praatje te maken. Waar we al geweest zijn in Zweden en wat we van de Höga Kusten vinden? “Nou, we zijn net aangekomen, dus we zijn op zoek naar tips!” zegt Wietze. Al snel buitelen de suggesties over ons heen. De meeste Zweedse zeilers die we spreken, gaan nooit uit dit gebied weg. Er zijn zoveel leuke ankerplekken en knusse havens dat je hier eindeloos rond kunt varen.

We schrijven alles op. Inmiddels is het lunchtijd en we eten even een broodje. Stig en Bibi komen een praatje maken. Ineens hoor ik een krakend geluid en kijkt Wietze me verschrikt aan. Tand finaal afgebroken. Wat nu? Stig ziet de verbijstering en schiet meteen te te hulp. Dit is het nummer van zijn tandarts, maandag meteen bellen.

We varen op zondagmiddag naar Härnösand, een kleine stad op 3 mijl van Lustholmen. “Ja hoor, onze meerboeien zijn stevig genoeg, ook voor wat zwaardere boten,” meldt de havenmeester zonnig. We knopen vast en lopen een ommetje. Donkere wolken in de verte. “Ik hoop dat daar niet te veel wind in zit,” mompelt Wietze. We kletsen wat met de gezellige Finse buren en gaan vroeg naar bed.

Aan de haal

Om 2.00 uur komt de bui over. We liggen er in bed naar te luisteren als we ineens een bonk horen. In één tel staan we aan dek. Wietze ramt met zijn vuist op het dek van de Finnen en ik start de motor. We zijn met meerboei en al aan de haal gegaan en liggen nu bovenop de 37-voets buurboot! Die staan ook geschrokken aan dek en helpen ons zo goed en kwaad als het gaat om weg te komen. Gelukkig geen schade, behalve aan ons ego. Met wapperende pyjama’s en blote voeten in onze zeillaarzen speuren we in de gierende wind de haven af naar een ligplaats. Uiteindelijk wordt het een steiger aan een havendam.

Trillend liggen we een uur later weer in bed. De volgende morgen vinden we een tandarts die de tand weer op z’n plek plakt. En daarna zo snel mogelijk weg! Naar Häggvik, Stigs thuishaven. Het is een spannende tocht, omdat Häggvik aan het einde van een steeds smaller wordende fjord ligt. Ingespannen turend tuffen we tussen steile rotswanden door. Ook nu komen we weer in zo’n knus clubhaventje terecht. Stig blijkt de voorzitter te zijn en hij legt uit dat van de inkomsten uit de haven het dorpshuis gefinancierd kan worden. De Oceans4 van onze vrienden Nico en Wilma ligt er ook, dus het wordt een beregezellige middag (museumbezoek) en avond (voetbal kijken en lekker eten).

Blik onder water

Eén van de parels in de kroon van de Höga Kusten is Ulvön: twee eilanden met een baai er tussen. In vroeger tijden gingen vissers uit Gävle (150 mijl zuidelijker gelegen) hier in de zomer vissen. Ze bouwden kleine nederzettingen, waar de vis meteen verwerkt werd tot een delicatesse: surströmming, gefermenteerde haring. Het spul schijnt zo te stinken, dat het blik onder water open gemaakt moet worden! We wagen ons er maar niet aan.

De nederzetting is schilderachtig en een toeristenmagneet. We raken aan de praat met de schipper van de toeristenveerboot. “Ja, ik doe dit in de zomer en in de winter vaar ik verder naar het noorden, op een ijsbreker,” zegt hij en begint smakelijke verhalen te vertellen. Aan het einde van de middag klimmen we omhoog naar het uitkijkpunt waar vroeger de loodsen zaten, maar waar je nu een ijsje kunt kopen en op een bankje van het uitzicht kunt genieten.

Net iets ten noorden van Ulvön ligt nog een veel leuker eiland: Trysunda. Ook hier weer een lieflijk vissersdorpje met rode huisjes. We wandelen het hele eiland rond en genieten van de zon die op de roze rotsen schijnt. Prachtige stranden, waar mensen lekker liggen te zonnebaden en kinderen in het zand spelen. Op één van de stranden liggen alleen ronde keien, in allerlei kleuren en maten. Het klinkt heel raar als je er overheen loopt.

We gaan op een grote kei zitten om alles eens goed in ons op te nemen. “Unesco werelderfgoed,” zegt Wietze. Ik knik. “Het blijft lastig om het je voor te stellen,” zeg ik. Plat gezegd komt het er op neer dat dit gebied zo bijzonder is, omdat al deze rotsen elk jaar 8 millimeter omhoog komen. Elk jaar! Na de laatste ijstijd is de aarde hier nog steeds aan het terugveren. Op kaarten en in vaargidsen zie je bij de diepte dan ook altijd een jaartal staan. In heel Scandinavië speelt dit, maar specifiek in dit deel van Zweden is de landrijzing het snelst.

Op de terugweg naar de boot lopen we langs een kleine kapel. Ook die zijn overal te vinden: de vissers waren kennelijk erg gelovig. “Kijk, de sleutel,” wijs ik. Wietze pakt hem van het haakje en nieuwsgierig gaan we het kerkje in. Prachtige wandschilderingen op de houten muren, een stoer scheepje dat aan het plafond hang. Ontroerend in z’n simpele eenvoud. Stil draaien we de deur weer op slot en hangen de sleutel terug.

Daar gaan we weer

“Welke baai zullen we nu nemen?” gaat mijn vinger begerig over de kaart. Wietze fronst: ” liever niet eentje die open is naar het zuiden, er komen een paar dagen met erg harde zuidenwind aan.” Omdat de koelkast ook leeg begint te raken, gaan we naar Örnsköldsvik, een wat grotere plaats. We knopen aan het einde van de middag vast achter een stevige havenmuur en zitten in de kuip te kijken naar de stoet andere boten die binnenkomt, ook op zoek naar wat beschutting. Ik schenk een glaasje in en zet een bakje nootjes neer. Twee tellen later: krak. Wietze kijkt me met grote ogen aan. “Daar gaan we weer,” zucht ik. Inmiddels weet ik het woord voor tandarts al in het Zweeds.

Örnsköldsvik, Zweden, juni 2024

Praktijkgids Naar zee

€13,49

In deze compacte gids over voor het eerst oversteken naar Engeland of richting het Kanaal:

• Zeemanschap
• Tochtplanning
• Navigatie
• Meteorologie
• Inspiratietochten overzee

Bestel hier