Kleine reparaties met epoxy

Uitschieten met de boom op het voordek, net langs dat stalen hoekijzer op de kade. Een kleine venijnige schade heb je maar zo te pakken. Het eenvoudig en degelijk repareren van die schade gaat vaak minder vlot en vereist zorg en aandacht. Lees hier het stappenplan voor het repareren van een diepe schade in een polyester romp met behulp van epoxy.

Repareren met epoxy

Dit hangt af van het soort schade. Als de schade relatief klein is en er geen gevaar is dat er constructieve verzwakking is opgetreden, bijvoorbeeld een diepe kras in de gelcoat, dan is het goed mogelijk deze te repareren met gelcoat die je zelf op kleur brengt. Er zijn enkele specialisten die deze vorm van reparatie zeer goed kunnen uitvoeren. Voor de zelf uitgevoerde reparatie schuilt
er een risico aan het repareren met polyester. Dit materiaal heeft namelijk de eigenschap na de uitharding nogal sterk te krimpen. Dit in tegenstelling tot epoxy, dat de grootste krimp heeft in de eerste fase van de uitharding, de zogenaamde geleringsfase. Een niet goed voorbewerkte polyesterreparatie, met name een diepe kras of een andere vorm van schade waarbij er veel ruimte ‘opgevuld’ moet worden, zal op (korte) termijn problemen geven. De reparatie ‘krimpt’ als het ware los. Repareer je met epoxy, dan is dit risico nagenoeg afwezig. Wel is het zo dat epoxy doorgaans meer tijd en een hogere temperatuur nodig heeft om goed uit te harden.

1. Ontvetten

Voordat je begint is het raadzaam het beschadigde oppervlak te controleren op vet of een eventueel aanwezige waslaag. Als je de schade schoonmaakt, houd er dan rekening mee dat het  noodzakelijk is dat die goed droog is vóór je begint met schuren. Vermijd het gebruik van water en kies voor een oplosmiddel, bijvoorbeeld thinner als er overduidelijk vezels bloot liggen. Epoxy houdt niet van water, dat staat goede hechting in de weg.

2 Schrapen en schuren

Alles wat overduidelijk loszit mag weg. In het geval van ons voorbeeld, een diepe polyesterschade in de flens van de spiegel, kunnen we volstaan met degelijk uitschuren van de schade. Schuur net zo diep totdat je massief laminaat overhoudt. Schuur niet fijner dan met korrel 80. Epoxy heeft dit nodig om optimaal te kunnen hechten.

Wat gelijk opvalt als je begint met het uitschuren van een schade is dat deze veel groter lijkt te worden dan deze eerst was. Laat je hierdoor niet afschrikken, dit is normaal.

3 Afplakken

Als de volledige schade is voorbewerkt, kun je de omgeving goed ontstoffen en afplakken. Doe dit met een stevig, liefst pvc, tape. Vlak na het aanbrengen van de epoxy dien je de tape te verwijderen en dat gaat met pvc tape het mooiste. Papieren tape scheurt snel.

4 Keuze van de epoxy

Voor het opvullen van de schade zijn er diverse mogelijkheden. Vermijd epoxyplamuur. Epoxyplamuur kan wel, maar is vaak wat aan de dikke kant. Dat maakt dat de hars onvoldoende in het laminaat kan doordringen. Zelf met basisepoxy en een vulmiddel epoxy mengen kan ook heel goed. Let er dan wel op dat je de substantie niet te dik maakt. Dan krijg je hetzelfde probleem als je hebt bij epoxyplamuur. In dit geval gebruik ik Variobond van De IJssel omdat dit verkrijgbaar is in een zelfdoserende kitkoker. Het doseren gaat hiermee eenvoudig en meet- en weegfouten worden voorkomen.

TIP

Tijdens veel klussen aan boord krijg je te maken met kit, diesel, verf, motorolie, lijm, hars, smeervet; verzin het maar en je komt het tegen. En hoe krijg je die rommel weer van je handen, gereedschap of boot af? Met billendoekjes! Probeer het een keer uit en je klust nooit meer zonder.

5 Aanbrengen epoxy

Na het zeer goed mengen van beide componenten kun je de epoxy aanbrengen. Houd rekening met twee aspecten: breng zeer ruim aan, in de geleringsfase zal de de epoxy krimpen, en je laminaat gaat een deel van de hars opnemen waardoor je epoxy inklinkt. Het tweede is lastiger: probeer luchtinsluitingen zo veel mogelijk te voorkomen. In het ideale geval hoef je de epoxy maar één keer aan te brengen om je reparatie uit te voeren.

6 Modelleren

24 Uur na het mengen kun je de aangebrachte epoxy in model schrapen en schuren. Doe dit vooral niet te grof. Het zou zonde zijn als er te veel materiaal verdwijnt.

7/8 Mogelijk vervolg

Als de reparatie in model is kun je er vervolgens voor kiezen om deze bij te werken met Topcoat of met lak. Deze boot is geschilderd en we zullen de reparatie later bijwerken met DD-lak.

TIPS Binnen klussen

Als het buiten te nat en te koud is om aan de slag te gaan, dan liggen er binnen ook onderhoudsklussen te wachten. En met het kacheltje aan of een bloempot op het fornuis is dat prima te doen. Hier een checklist om komende winter af te werken:

• Open het schakelpaneel en controleer de aansluitingen op corrosie.
• Repareer de niet werkende apparaten.
• Check de conditie van de accu(‘s) en vul eventueel vloeistof bij.
• Controleer accuklemmen en -polen. Smeer de polen na het vastdraaien licht in met vaseline.
• Loop de stuurinstallatie na: hydrauliek, blokken, kwadrant, roerlagers, kabels/ ketting, stuurwiel.
• Loop de gasinstallatie na. Zijn de slangen en koppelingen nog goed?
• Controleer slang- en leidingwerk en bekabeling in de motorruimte op beschadigingen.
• Hebben de V-snaren precies genoeg speling?
• Maak het toiletsysteem schoon.
• Inspecteer de bilgepomp en reviseer eventueel de pomp.
• Maak de bilge en ruimten onder de vloer schoon, zodat je gemakkelijker ziet of er iets niet in de haak is.
• Controleer afsluiters op soepele werking en laat ze half open staan tegen vorstschade.
• Loop de kielbouten na op scheurtjes, roestplekken of andere dingen die er eerst nog niet waren.
• Werk weggesleten lak bij om inwatering te voorkomen.

Omslagfoto en foto’s: © Eli van den Broek
Tekst: Eli van den Broek