Wat je moet weten voor de boot op de kant gaat

Het winterseizoen komt dichterbij. Ongetwijfeld komen er nog mooie zeildagen aan, maar de afspraak ligt vast. De boot gaat eruit. Dat is voor de meeste booteigenaren een spannend moment. Gaat het hijsen wel goed? Vergeet je niets aan boord? We zetten alle aandachtspunten op een rijtje.

Uit het water

Je boot overleveren aan een stel hijsbanden en een kraan is meestal niets om naar uit te kijken, maar het moet gewoon gebeuren. Ga op voorhand na of de hijsstickers duidelijk zijn en op de juiste plaats hangen. Die worden al op de werf geplaatst, maar kunnen na verloop van tijd vervagen. Als je niet precies meer weet waar je de stickers moet plaatsen, kun je de belangrijkste punten terugvinden in het keuringsboekje. Is dat niet voorhanden, dan laat je een touwtje recht naar beneden zakken waar geen hijsband mag komen in verband met uitstekende delen. Op enige afstand daar vandaan plaats je een sticker. Blijf bij het hijsen wel opletten, want niet elke kraan heeft het bereik van de stickers.

Berg alle lijnen en fenders op en zet alles netjes ‘hijsvast’. Zorg dat de kraanmachinist zich vrij kan bewegen op en in de boot. Om ervoor te zorgen dat er geen schade wordt toegebracht aan schroefas, log of andere uitstekende delen moet de kraanmachinist weten waar alles zich bevindt.  Wat doe je in geval van schade? En welke hijstechnieken bestaan er? Lees het in dit artikel.

Op de bok

Zorg dat je boot veilig op de bok staat. Stormvast. Zet je boot met spanbanden om de mast vast aan de bok. Als het mogelijk is, laat de boot dan in zuidwestelijke richting zetten, zodat hij tijdens het winterseizoen de minste last heeft van zijwind. Let in ieder geval op de stempels. Zijn het stalen stempels, rubberen pads of pads met rubberen doppen? Bij stalen stempels legt de werf vaak houten platen of keggen tussen de stempel en de romp. Hierdoor is de druk op de romp niet gelijkmatig verdeeld en kan er bij veel wind schade aan de romp ontstaan. Rubberen pads volgen al iets meer de ronding van de romp en verdelen de druk, maar het best doen dat driehoekige stempels met rubberen doppen aan elk uiteinde. Mocht je geen keuze hebben, zorg er dan voor dat je zelf iets verzint waardoor de druk op het onderwaterschip zoveel mogelijk gelijkmatig wordt verdeeld.

De mast erop of eraf?

Als de boot op de bok staat kan hij niet meer soepel meebewegen, en dan krijgt de verstaging behoorlijk te verduren. Belangrijk in de keuze of je de mast wel of niet laat staan, is de plek waar de boot overwintert. Staat hij in de wind, dan is het verstandig om de mast eraf te halen. Min of meer beschut kan de mast prima blijven staan. De verstaging houd je gewoon op spanning, en daarmee slijten de mast en het staande want niet. Gaat de mast eraf? Lees dan hier hoe je hem winterklaar maakt.

Laat maar lopen

Zoetwatertanks en de boiler laat je leeglopen. Vul de pompen, tanks en leidingen met een niet-giftige antivries. Het voordeel van de boot op de kant is dat het water door de afsluiters weg kan lopen en dat je eenvoudig kan zien of er antivries door de huiddoorvoer komt. Houd er wel even een emmertje onder, want echt goed voor het milieu is antivries natuurlijk niet.

(c) Ben Rutte

Dieseltank vol of leeg?

Dat is afhankelijk van de brandstof waarop de motor draait en het materiaal van de dieseltank. Een volle tank geeft minder condensvorming, maar over het algemeen is de brandstoftank leeg wegzetten beter, omdat normale diesel uit de pomp snel veroudert. De troep die daardoor ontstaat kan in het voorjaar de filters verstoppen. Bij reguliere diesel kun je additieven gebruiken om het verouderen en de verontreiniging tegen te gaan. Je kunt ook GTL of HVO tanken. Dat veroudert veel minder snel en levert minder problemen op. Let op: nog niet alle motorfabrikanten staan het gebruik van HVO en GTL toe. In Zeilen 11/2019 lees je een uitgebreid artikel over dit onderwerp.

Boor een gaatje in je roer

Veel polyester roeren bestaan uit hard schuim in een glasvezel en polyester schaal. Vaak zit er water in het schuim, dat op de kant veel eenvoudiger bevriest dan in het water. Daardoor kan je roer kapotgaan. Vermoed je vocht of weet je het niet zeker, boor dan nog in de kraan een gaatje in de schaal van het roer, zodat het water eruit kan lopen. Een weekje voordat de boot er weer in gaat vul je het gaatje met een beetje epoxy.

Houd je accu’s vol

Accu’s kunnen slecht tegen kou, zeker wanneer ze leeg zijn. De gemiddelde lood-zuur-accu heeft last van zelfontlading, dus die moet je tussendoor gewoon even opladen. Een zogenaamde intelligente lader kan je direct op de accupolen aansluiten en zorgt eenmaal ingeschakeld voor een optimale laadspanning en -snelheid, waardoor de accu’s langer meegaan. Heb je een slimme lader aan boord, dan hoef je niet veel te doen, enkel het 12V- of 24V-netwerk afkoppelen. Je kan de accu’s ook mee naar huis nemen, waar je ze aan een druppellader legt. De keuze binnen het ruime assortiment druppel- of onderhoudsladers is afhankelijk van het type accu en de capaciteit. Voor Lithium-Ion accu’s gelden er andere regels. Die kun je met 60-70% lading rustig een half jaar stallen zonder er naar om te kijken. Ga altijd eerst ten rade bij de fabrikant. Meer accu-onderhoudstips vind je in dit artikel.

(c) Yvonne Ransijn

Andere aandachtspunten:

• Maak een winterkluslijst. Welke klussen kan je zelf en welke ga je uitbesteden?
• Controleer de zeilen op reparatiewerk en breng ze op tijd naar de zeilmaker.
• Controleer de vervaldatum van alle reddingsmiddelen aan boord. Is je reddingsvlot aan vervanging toe, haal hem dan voor het hijsen van boord.
• Laat geen etenswaar achter dat kan bederven.
• Haal gasflessen van boord.
• Maak de motor winterklaar en ververs olie en filters.
• Bestrijd condens aan boord door vochtvreters en regelmatige ventilatie.
• Neem de kussens mee naar huis of zet ze rechtop.
• Poets de romp en het dek. Zet alles in de was.
• Voorkom verstoppingen van de kuipafvoer.
• Haal pokken zo snel mogelijk van de romp. Uitgedroogd zijn ze erg moeilijk te verwijderen.
• Ga regelmatig eens kijken hoe je boot erbij staat.

Boot op de kant, wat nu?

Op ieder moment beslissen om even te gaan zeilen zit er nu niet meer in. Wat doe je met al die vrije tijd? Lees deze 10 tips om je toch een beetje op het water te wanen. Heb je een flinke kluslijst samengesteld? Dan komt onze onderhoudsbundel wellicht goed van pas. Bestel hem hier!

Omslagfoto (c) Sanne Van Giel